سرطان دهانه رحم (سرویکس)

سرطان دهانه رحم چهارمین سرطان شایع زنان در جهان است و مهمترین علت مرگ ناشی از سرطان در زنان در کشورهای در حال توسعه به شمار می رود و در اکثر موارد در مراحل بسیار پیشرفته تشخیص داده میشود.سرطان دهانه رحم از معدود سرطانهایی است که علت مشخص برای ایجاد آن شناخته شده و روشهای پیشگیری موثر برای ریشه کنی آن وجود دارد .ابتلا به عفونت ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) مهمترین علت شناخته شده سرطان دهانه رحم است...به همین دلیل روشهای تشخیصی عفونت HPVدر برنامه های غربالگری ،به عنوان یکی از روشهای نوین و اثربخش در پیشگیری از سرطان دهانه رحم شناخته شده است.

عوامل خطر سرطان دهانه رحم

-         آلودگی با ویروس پاپیلومای انسانی

-         شروع فعالیت جنسی در سنین پایین

-         سطح اجتماعی و اقتصادی پایین

-         بچه زایی

-         سیگار

-         شرکای جنسی متعدد

-         ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV)ایدز

-         داروهای سرکوب کننده ایمنی

-         عوامل تغذیه ای

علایم سرطان دهانه رحم

سرطان دهانه رحم تا زمانی که پیشرفت نکرده است در اغلب زنان بدون فعالیت جنسی کاملا بدون علامت است.

1)    خونریزی غیرطبیعی واژینال  : از جمله پس از نزدیکی جنسی،در فواصل دوره های قاعدگی و پس از یائسگی

2)    درد در هنگام نزدیکی

3)    ترشحات غیرطبیعی واژینالی : تومور های بزرگ میتوانند دچار نکروز و عفونت شده و ترشحات غیر طبیعی واژینال که گاهی بدبو هستند ایجاد کنند.گاهی ممکن است این ترشحات قبل از بروز خونریزی غیرطبیعی بروز نمایند.

4)    دردهای لگنی یا کمر : در موارد بسیار پیشرفته دردهای لگنی یا کمری در اثر فشار تومور به اندامهای مجاور ایجاد می شوند.

5)    علایم فستول: گاهی خروج ادرار یا مدفوع از واژن به سبب ایجاد راه ارتباطی فیستول ناشی از رشد تومور از علایم بیماری است.

برنامه  غربالگری و تشخیص زودهنگام سرطان دهانه رحم در نظام بهداشتی کشور در این برنامه، هدف شناسایی و ثبت بیماران در رده سنی 30 تا 59 سال مشکوک یا مبتلا به بیماری دهانه رحم و سپس ارایه خدمات مناسب در سطوح مختلف شبکه بهداشتی – درمانی و ساماندهی درمان و مراقبت بیماران است.مطابق دستورالعمل این برنامه ،زنان در فاصله 30 تا 59 سال هر 5 سال یک بار از نظر علایم مشکوک سرطان دهانه رحم بررسی و معاینه می شوند.

همچنین برای زنان بدون علامت در فاصله سنی 30 تا 49 سال هر 10 سال یک بار آزمایش HPVو پاپ اسمیر از طریق نمونه برداری مستقیم از دهانه رحم انجام می شود . زنان علامت دار یا دارای آزمایش مثبت برای بررسی بیشتر به متخصص زنان معرفی میشوند .به همه زنان در این فاصله سنی توصیه میشود در فواصل ارزیابی های گفته شده نیز اگر علایم مشکوکی داشتند به مامای دوره دیده در مراکر بهداشتی مراجعه کنند.

اصول خود مراقبتی در سرطان دهانه رحم

-         محدود سازی تعداد شرکای جنسی

-         تاخیر نخستین نزدیکی جنسی تا سنین بالاتر

-         جلوگیری از ابتلا به بیماری های آمیزشی

-         عدم استعمال دخانیات

-         استفاده از واکسن HPVدر مناطق با شیوع بالای این سرطان

-         رعایت بهداشت فردی

-         استفاده از کاندوم در حین نزدیکی

-         مشارکت در برنامه تشخیص زودهنگام و غربالگری سرطان دهانه رحم

-         درمان عفونت های رحمی

-         عدم استفاده از مشروبات الکلی

-         مصرف زیاد میوه و سبزی

-         داشتن فعالیت بدنی منظم